â—„ terug naar index SMZK naar fotoalbumâ–º
Wegens verbouwing gesloten.
Paltrokmolen De Eenhoorn wordt hersteld.
De molenmaker is gearriveerd op het erf van molen De Eenhoorn.
De hoofdfundering onder de molen is verzakt en wordt vervangen.
Hiervoor moeten er 8 palen geheid worden, gevolgd door een betonnen plaat en een nieuwe penant.
Maar... eerst even wat plaatjes,
want wat zit er nu onder de grond verborgen?
Een paalfundering. De Amsterdamse hei-techniek voor een paltrokmolen.
Een dubbele rij palen, verbonden met een kesp, met daar overheen een balkenvloer voor het metselwerk.
Onder de penant een vol geslagen veld met dikke en dunne palen.
Op de plaat is de ringmuur gemetseld met daartussen de kruisbalken rustend op de eiken plaat van de eveneens gemetselde penant.
Op de ringmuur is een eiken rolvloer aangebracht.
De koning met de pen vormen het hoofddraagvlak en het draaipunt van de hele molen.
De rollenwagens worden als een fietswiel met spaken en een velg rond de koning gecentreerd.
Een paltrokmolen is een zgn. zetelkruier met een rollenkruiwerk als ondersteuning.
Een kijkje in de hel van De Eenhoorn. Bij een hoge grondwaterstand een natte boel. Het cement tussen de bakstenen verzwakt.
Het kussenblok raakt ook doordrongen van optrekkend vocht en heeft ook zijn beste tijd gehad.
De Eenhoorn is in de afgelopen jaren meetbaar verzakt. De grondlaag onder de molen kan het gewicht niet meer aan waardoor het draagvlak van de molen scheef is gedrukt. De hele molen weegt ca. 60 ton en staat voor het grootste deel met zijn gewicht op de koning. De koning staat gecentreerd over de kruisbalken die op hun beurt op het kussenblok van de penant drukken.
De penant is ca 140 cm. lang en breed en wordt gedragen door een reeks houten heipalen. Die palen bevinden zich nog een kleine meter dieper dan de zandlaag in de hel. De grond onder de Eenhoorn bestaat voornamelijk uit duinzand dat op een dieper gelegen punt wordt onderbroken door een dunne veenlaag. Deze veenlaag heeft er voor gezorgd dat de zandplaat iets verzakt. De penant is hierdoor mee gezakt en ligt ondertussen zo'n 8 cm. lager dan normaal, maar de hele penant is ook scheef gezakt en dat maakt het kruien lastig.
De jampotdeksel.
Daar kun je de versterkingsplaat op de koning mee vergelijken. Deze plaat met zijn kraag en een stalen koningspen, is ooit met houtdraadbouten aan de koning vastgezet. Door de ongelijk druk op de deksel zijn de bouten uit het hout geforceerd. Sindsdien draait de deksel tijdens het kruien met de molen mee. Hiermee is de mogelijkheid van smeren niet meer aanwezig. De deksel draait droog op de oude eikenhouten koning.
Onder de kruisbalk is ooit een brasem aangebracht om de verzakking te compenseren. De koning kan wel zakken maar de molen niet. Die moet boven de kruirollen blijven hangen. In de brasem zit een holte die de koningspen omsluit.
Als de molen doorzakt komt hij met zijn gewicht op de rollen terecht die deze belasting niet aankunnen.
Dit is het beeld wat voor de achterzijde wenselijk is. Aan de voorzijde ligt de molen wel op de rollen.